ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
"ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ"	Ζάππειο Μέγαρο, 23.11.01
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΟΙΝΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ Παρέμβαση Άννας Καραμάνου

Με τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, η οποία τέθηκε σε ισχύ από 1.5.1999, ξεκίνησε ουσιαστικά η διαδικασία εναρμόνισης και κοινοτικοποίησης πολιτικών στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, που μέχρι τότε ασκούνταν μόνον εντός των εθνικών συνόρων. Ξεκίνησε, δηλαδή, η διαδικασία για τη δημιουργία ενός άλλου κοινού χώρου, πέραν του οικονομικού, απαραίτητου στη διαδικασία πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στο Τάμπερε της Φινλανδίας, τον Οκτώβριο 1999, έλαβε μια σειρά από αποφάσεις που στοχεύουν στη δημιουργία ενός «Κοινού Χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης», μέχρι την 1.5.2004, όπως επιτάσσει η Συνθήκη. Αυτό σημαίνει, ότι θέματα που απασχολούν τους πολίτες στη καθημερινή τους ζωή, όπως τα δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες, η πολιτική για τη μετανάστευση και τη χορήγηση ασύλου, η ελεύθερη μετακίνηση και εγκατάσταση των πολιτών, η θεώρηση διαβατηρίων, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας, η καταπολέμηση όλων των διακρίσεων με βάση το φύλο, τη φυλή, την εθνική καταγωγή, τη θρησκευτική πίστη ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό, η δικαστική και αστυνομική συνεργασία, η αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων, μεταφέρονται στη κοινοτική νομοθεσία.

Το εγχείρημα μεταφοράς κανόνων δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων σε επίπεδο Ένωσης αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσκολο, αφού τα θέματα αυτά, μαζί με την εξωτερική πολιτική και την άμυνα, παραδοσιακά αποτελούν βασικά στοιχεία της έννοιας της εθνικής κυριαρχίας. Αυτό έχει ως συνέπεια, δύο χρόνια μετά το Τάμπερε, να σημειώνονται σημαντικές καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων στο Συμβούλιο, παρά την επιμέλεια που επιδεικνύεται και τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί, τόσο από τον αρμόδιο Επίτροπο Αντόνιο Βιττορίνο, όσο και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ωστόσο, τα γεγονότα της 11^ης Σεπτεμβρίου, όπως και η επικείμενη διεύρυνση της ¨Ένωσης με τις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και την Κύπρο, φαίνεται πως θα επιταχύνουν τις διαδικασίες ανάπτυξης του ενιαίου χώρου ελευθερίας και ασφάλειας των πολιτών, αφού γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητό, ότι χωρίς ένα σταθερό δικαστικό πλαίσιο, ούτε η ενιαία αγορά, ούτε η ελεύθερη μετακίνηση μπορούν να προσφέρουν στους πολίτες όλα τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Η βελγική Προεδρία έχει επιδείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τα προαναφερθέντα θέματα με συνέπεια τις συχνές συνεδριάσεις του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λάκεν τον Δεκέμβρη αναμένεται να λάβει σημαντικές αποφάσεις και να υιοθετήσει δύο νέα νομοθετικά κείμενα που αφορούν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, ταυτόχρονα με ένα πρόγραμμα που θα αφορά τόσο στην ανίχνευση και αναγνώριση μολυσματικών και τοξικών ουσιών, όσο και την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συνεπειών των χημικών ή βιολογικών επιθέσεων. Ωστόσο, η απόφαση πλαίσιο για την τρομοκρατία, αντιμετώπισε σκληρή κριτική και από τους ευρωβουλευτές, αφού εμπεριέχει τον κίνδυνο περιστολής θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων των πολιτών.