|
"Οι γυναίκες
μπορούν να ανανεώσουν την πολιτική..."
H
Ελληνίδα Ευρωβουλευτής Άννα Καραμάνου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις.
Είναι από τις γυναίκες που πάλεψαν και παλεύουν για ίσες ευκαιρίες.
Μαχητική, οραματίστρια, με βαθιά επίγνωση των όσων λέει και υποστηρίζει.
Στην Ελλάδα την αγαπούν. Στην Ευρώπη τη λατρεύουν. Γι' αυτό άλλωστε και ως
Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ ανεδείχθη Πρόεδρος της Επιτροπής Γυναικών και Ίσων
Ευκαιριών του Ευρωκοινοβουλίου, θέση που ανέλαβε πρώτη φορά Ελληνίδα. Με
μια ταξιδιωτική βαλίτσα στο χέρι ταξιδεύει δύο και τρεις φορές την εβδομάδα
προκειμένου να κάνει πράξη τα όσα οραματίζεται. Τη μεγάλη Ευρώπη των ίσων
ευκαιριών, της δημοκρατίας, του σεβασμού, των αξιών...x
Δε σηκώνει μύγα στο σπαθί της. "Ο Θεός μας έπλασε ίσους...",
αναφέρει. "Ίσους στην κοινωνία, ίσους στην εργασία, ίσους στη λατρεία.
Το άβατο στο Άγιο Όρος αντικατοπτρίζει απαράδεκτες νοοτροπίες και
συμπεριφορές. Οι λανθασμένες παραδόσεις του παρελθόντος οφείλουν και πρέπει
να αλλάξουν. Οι Ταλιμπάν στο όνομα της παράδοσης έκαναν ό,τι
έκαναν...". Καλή ανάγνωση.
Ποιος ο ρόλος της γυναίκας στο
σημερινό Ευρωκοινοβούλιο; Νιώθετε ακόμη να υπάρχει η όποια προκατάληψη; Σε
τελευταία ανάλυση, σας ικανοποιεί ο βαθμός συμμετοχής;
Όσον
αφορά στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, καθόλου, ο ρόλος των γυναικών είναι πολύ
δημιουργικός, και πολύ δυναμικός. Το 31% των Ευρωβουλευτών είναι γυναίκες,
οι οποίες έχουνε μια πολύ δυναμική παρουσία. Δε νομίζω ότι νιώθουνε
μειονεκτικά, παρόλο που οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα εξακολουθούν να
είναι ακόμη διάχυτα στις κοινωνίες, και ιδιαίτερα στο χώρο της πολιτικής.
Σε ό,τι αφορά δε στη δική μου κοινοβουλευτική ομάδα (τη σοσιαλιστική), το
37% των Ευρωβουλευτών είναι γυναίκες. Τα πράγματα συνεπώς είναι πολύ
καλύτερα από το παρελθόν, χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι είναι ιδανικά.
Υπάρχουν θέματα τα οποία θεωρούνται
ότι δεν πρέπει να τα "αγγίζουν" γυναίκες;
Ναι,
υπάρχουν. Υπάρχουν προκαταλήψεις. Είναι αλήθεια ότι οι γυναίκες
ενδιαφέρονται περισσότερο για θέματα που άπτονται της ποιότητας της ζωής,
για τα θέματα κοινωνικής πρόνοιας, προστασίας του περιβάλλοντος, προστασίας
ζωής - είναι περισσότερο φιλειρηνικές οι γυναίκες - αυτό είναι γνωστό. Αλλά
έχουμε και γυναίκες που ασχολούνται με τα "σκληρά" θέματα της
πολιτικής. Πρόεδρος της οικονομικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου
είναι Γερμανίδα. Επίσης έχουμε γυναίκες που είναι μέλη της επιτροπής
εξωτερικών υποθέσεων. Είχαμε και την Άννα Λυντ, που ήτανε υπουργός
εξωτερικών της Σουηδίας. Οπότε οι γυναίκες έχουν αποδείξει ότι μπορούν να
τα καταφέρουν εξίσου καλά με τους άνδρες σε όλους τους τομείς.
Ένας βουλευτής λέμε ότι
αφουγκράζεται τις ανησυχίες του λαού και τα προβλήματα και τα μεταφέρει στο
Κοινοβούλιο. Ένας Ευρωβουλευτής να υποθέσω ότι κάνει το ίδιο σε...
διαφορετικό μέγεθος; Έχει επαφή και σχέση με όλους τους Ευρωπαίους πολίτες;
Έχει
επαφή με όλο τον κόσμο και μπορεί να αναλάβει πάρα πολλές πρωτοβουλίες.
Εμείς στην επιτροπή των δικαιωμάτων των γυναικών, της οποίας είμαι
πρόεδρος, έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες που αφορούν την προαγωγή των
δικαιωμάτων των γυναικών σε χώρες όπως είναι η Νιγηρία, το Σουδάν, το
Αφγανιστάν, το Ιράν. Είδαμε επιτόπου την κατάσταση και κάναμε επιτόπου
παρεμβάσεις. Απελευθερώσαμε γυναίκες που τις είχαν στις φυλακές επειδή
είχαν φύγει από το σπίτι τους λόγω της κακοποίησης που υφίσταντο. Και σε
άλλους τομείς, οι Ευρωβουλευτές αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ακόμη και σε
παγκόσμια κλίμακα, που αφορούν χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, θέματα που
έχουν να κάνουν με τη διευθέτηση κρίσεων σε πολλές περιοχές. Πάντως έχετε
υπόψη σας ότι τη μεγαλύτερη δύναμη ως θεσμικό όργανο έχει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η Κύπρια σήμερα
Ποια η γνώμη σας για την κυπριακή
κοινωνία και τη θέση που έχει σε αυτή σήμερα η γυναίκα της Κύπρου;
Έρχομαι
πολλά χρόνια εδώ στην Κύπρο, έχω επαφές με γυναικείες οργανώσεις και βλέπω
με μεγάλη χαρά μια μεγάλη αλλαγή τα τελευταία χρόνια. Φαίνεται η επιτάχυνση
των διαδικασιών για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ έφερε και μεγάλες
εξελίξεις στο επίπεδο των ιδεών και των αξιών. Βεβαίως η κοινωνία
εξακολουθεί να είναι παραδοσιακή σε πολύ μεγάλο βαθμό και οι γυναίκες δεν
έχουν βρει ακόμη το ρόλο που τους ανήκει. Και αυτό φαίνεται από τον μικρό
αριθμό γυναικών στο Κοινοβούλιο, στην Κυβέρνηση και αλλού. Αυτό δείχνει ότι
έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε και στην Κύπρο για την
πλήρη ισότητα των δύο φύλων σε όλους τους τομείς, όμως υπάρχει πρόοδος. Το
ότι διπλασιάστηκε ο αριθμός των γυναικών στο κοινοβούλιο στις τελευταίες
εκλογές δείχνει πάντως την τάση για πρόοδο. Βλέπω ότι και στο επίπεδο των
ιδεών υπάρχει πολύ μεγάλη εξέλιξη, αλλά και σε ζητήματα που αφορούν τον
εθνικισμό, την ξενοφοβία, τον ρατσισμό. Όμως βλέπω μια επιθυμία να
ξεπεραστούν αυτές οι αντιλήψεις. Πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι δεν
υπάρχουν πλέον κοινωνίες αμιγώς εθνικές. Ο μόνος τρόπος να συμβιώσουμε
ειρηνικά είναι να σεβόμαστε ο ένας τον άλλο. Να υπάρχει σεβασμός στη
διαφορετικότητα. Και πρέπει να υπάρχει και ένα κοινό σύστημα αξιών. Και η
Ευρώπη προσφέρει αυτή την κοινή βάση. Δεν είναι μόνο μια οικονομική
κοινότητα από την οποία ωφελούνται οικονομικά οι χώρες μέλη, αλλά είναι και
μια κοινότητα αξιών και ιδεών.
Πάντως η συμμετοχή των γυναικών
στα διάφορα κέντρα εξουσίας στην Κύπρο δεν σας αφήνει ικανοποιημένη...
Όχι,
δεν είναι ικανοποιητική και βλέπω ότι έχετε καταπληκτικές γυναίκες. Υπάρχει
πολύ καλό γυναικείο δυναμικό, το οποίο δεν αξιοποιείται. Θεωρώ ότι δεν
είναι πολύ έξυπνο από την πλευρά των κομμάτων να μην αξιοποιούν το
γυναικείο δυναμικό που έχουν. Διότι ο μόνος τρόπος να ανανεωθεί η πολιτική
και να αποκτήσει μια νέα δυναμική, είναι με την αξιοποίηση των γυναικών. Οι
γυναίκες αντιπροσωπεύουν το φρέσκο, το καινούργιο στην πολιτική, και
μπορούν να ανανεώσουν την πολιτική και την κοινωνία. Λυπάμαι εάν κάποιοι
δεν το έχουν καταλάβει ακόμη.
Η παρότρυνση έχει γίνει και στους
Κύπριους σοσιαλδημοκράτες;
Βεβαίως
και έχει γίνει. Εγώ ως Πρόεδρος της Επιτροπής Ίσων Δικαιωμάτων και
Ευκαιριών έχω στείλει επιστολές σε όλους σε ότι αφορά τις Ευρωεκλογές. Δεν
θα δεχτούμε, θα αντιδράσουμε πολύ άσχημα απέναντι σε χώρες και σε κόμματα
που δεν θα στείλουν γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στόχος μας είναι
μια ισορροπία των φύλων στην πολιτική και παντού.
Για την Τουρκοκύπρια γυναίκα τι
γνωρίζετε;
Υποθέτω
ότι είναι πολύ χειρότερα τα πράγματα απ' ότι είναι εδώ, αν κρίνω από το τι
συμβαίνει στην Τουρκία. Έχω επαφή με τις γυναικείες Τουρκικές οργανώσεις
και έχουμε ανταλλάξει απόψεις. Είναι δύσκολη η θέση των γυναικών στην
Τουρκία και φαντάζομαι και εδώ στα κατεχόμενα. Με την κυρία Ακκιντζί, που
είναι πρόεδρος μιας μεγάλης γυναικείας οργάνωσης στα κατεχόμενα, ήμασταν
πολύ φίλες στην ηλικία των 18 ετών. Έχω καταγγείλει επανειλημμένα την
Τουρκία για τα εγκλήματα τιμής, για τους βιασμούς γυναικών στα αστυνομικά
τμήματα και άλλα τόσα.
Το άβατο...
Ένα από τα βασικά ζητήματα που σας
απασχολούν είναι το άβατο στο Άγιο Όρος. Υποψιάζομαι ότι έγινε αιτία να
βρεθείτε στο στόχαστρο εκκλησιαστικών κύκλων...
Η άποψή
μου είναι ότι όταν μιλάμε για ισότητα των δύο φύλων μιλάμε για ισότητα
παντού. Εκτός εάν κάποιοι πουν πως η ισότητα αφορά μόνον κάποιους
επιλεγμένους τομείς. Ή είμαστε ίσοι άνδρες και γυναίκες, ή να βγούνε και να
πούνε: "Ισότητα μόνο στην αγορά εργασίας, και πουθενά αλλού".
Είναι γεγονός ότι η Εκκλησία ανδροκρατείται. Και αυτό δεν εδράζεται στη
χριστιανική διδασκαλία. Το άβατο αποτελεί ακραίο μισογυνισμό. Το να λες
δηλαδή ότι σε μια γεωγραφική περιοχή 400 τετραγωνικών χιλιομέτρων με 20
μοναστήρια επιτρέπεται η είσοδος μόνο σε άνδρες. Δηλαδή οι γυναίκες τι
είναι; Μιάσματα; Και το λένε αυτό οι μοναχοί. Αυτοί λοιπόν δεν επιτρέπουν
στις μανάδες που τους γέννησαν να πατήσουν το πόδι τους εκεί. Γιατί; Οι
μανάδες που τους γέννησαν θα μολύνουν την περιοχή;
Είναι μοναστήρια εδώ στην Κύπρο
που έχουν ακριβώς την ίδια αντίληψη...
Δεν το
ξέρω. Πάντως στην Ελλάδα δεν έχω δει κανένα μοναστήρι που να μην
επιτρέπεται να πάμε ως επισκέπτες. Δεν είπαμε να διανυκτερεύσουμε εκεί.
Είμαστε ειλικρινείς; Πρέπει τότε να πούμε ότι στο Άγιο Όρος πάνε κάποιοι
άνδρες και κάνουν τουρισμό. Και μένουνε μια βδομάδα δωρεάν. Δωρεάν
διακοπές. Εμείς δε ζητάμε να κάνουμε δωρεάν διακοπές στον Άθω. Θα πάμε με
σεβασμό στην παράδοση και στην πολιτιστική μας κληρονομιά.
Έχετε βρει συνοδοιπόρους σε αυτή σας τη θέση και αντίληψη;
Σαφώς.
Πρώτα-πρώτα μεταξύ των γυναικών. Ακόμη και εδώ στην Κύπρο. Μου λένε συνεχώς
: "κυρία Καραμάνου, μην εγκαταλείψετε τον αγώνα για το άβατο, γιατί
θέλουμε πάρα πολύ να πάμε". Έχω βρει όμως και ανθρώπους με ανοικτό
πνεύμα, μέσα στους κόλπους της ίδιας της εκκλησίας. Υπάρχουνε πάρα πολλοί.
Βεβαίως δεν είναι η πλειοψηφία, αλλά είναι κάποιοι που τουλάχιστον είναι
ανοικτοί στο διάλογο.
Φαντάζομαι ότι σας λένε κάποιοι
ότι τα βάζετε με την παράδοση...
Η
παράδοση δεν μπορεί να είναι πάνω από τους νόμους, από το Διεθνές δίκαιο
και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Διότι τις παραδόσεις επικαλούνται όσοι θέλουν
να καταδυναστεύσουν τις γυναίκες. Οι Ταλιμπάν τις παραδόσεις επικαλέστηκαν
στη Νιγηρία που καταδίκασαν μια γυναίκα σε θάνατο δια λιθοβολισμού, το ίδιο
επίσης και στο Σουδάν. Το έχω πει ένα εκατομμύριο φορές και με βάση αυτό
αγωνίζομαι. Σεβόμαστε τις παραδόσεις που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Εγώ προσωπικά δεν έχω κανένα σεβασμό για καμία παράδοση που δεν σέβεται τα
ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών. Δεν πρόκειται να πάμε
στα ιδιαίτερα διαμερίσματα των μοναχών, ούτε αμφισβητούμε το δικαίωμα των
μοναχών στη μοναστική ζωή. Θέλουμε πολύ απλά να έχουμε πρόσβαση στην
πολιτισμική μας κληρονομιά με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που
ισχύουν και για τους άντρες.
* Εγώ προσωπικά δεν έχω κανένα σεβασμό για καμία παράδοση που δεν σέβεται
τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών.
*
Είμαστε ειλικρινείς; Πρέπει τότε να πούμε ότι στο Άγιο Όρος πάνε κάποιοι
άνδρες και κάνουνε τουρισμό. Και μένουνε 1 βδομάδα δωρεάν. Δωρεάν διακοπές.
* Δεν
θα δεχτούμε, θα αντιδράσουμε πολύ άσχημα απέναντι σε χώρες και σε κόμματα
που δεν θα στείλουν γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
|
