Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμε κύριε Γενικέ,

Με την παρούσα επιστολή, θα ήθελα να σας παρακαλέσω να εξετάσετε και να δώσετε λύση στο πρόβλημα των περίπου 120 γυναικών μελών του Λιμενικού Σώματος, οι οποίες υπήρξαν στο παρελθόν και εξακολουθούν να είναι θύματα διακρίσεων με βάση το φύλο.

Πρόκειται για τις πρώτες γυναίκες που εισήχθησαν στο Λιμενικό Σώμα, από το 1980. Από την πρώτη στιγμή, η διάκριση σε βάρος τους ήταν προφανής, αφού τα κριτήρια και τα προσόντα εισαγωγής για τις γυναίκες ήταν πολύ υψηλότερα από τα αντίστοιχα που έπρεπε να πληρούν οι άνδρες για να καταλάβουν τις ίδιες θέσεις. Συγκεκριμένα, για τους άνδρες αρκούσε το απολυτήριο Δημοτικού (από το 1985 και μετά έπρεπε να είναι απόφοιτοι Β΄ Γυμνασίου), εξετάζονταν σε ορθογραφία ελληνικού κειμένου 10 σειρών και περνούσαν από συνέντευξη. Οι γυναίκες θα έπρεπε να έχουν απολυτήριο Λυκείου και οι εξετάσεις, εκτός των υγειονομικών εξετάσεων και των αθλητικών δοκιμασιών, περιελάμβαναν τρία (3) μαθήματα (έκθεση, μαθηματικά, γεωγραφία) και ξένες γλώσσες (προαιρετικά). Είναι αξιοσημείωτο, πως οι γυναίκες αυτές προορίζονταν για θέσεις απλών λιμενοφυλάκων, όμως τα κριτήρια εισαγωγής τους στο Σώμα ήταν ίδια με τα κριτήρια για εισαγωγή στη Σχολή Υπαξιωματικών του Λιμενικού Σώματος. Επικράτησε, λοιπόν, έντονη η εντύπωση, πως η κατάταξη γυναικών στο Σώμα αποσκοπούσε στη δημιουργία μιας ομάδας εργαζομένων με διπλό ρόλο, η οποία θα παρείχε ταυτοχρόνως υπηρεσίες ανάλογες με εκείνες των υπαξιωματικών, αλλά και ανάλογες των λιμενοφυλάκων.

Πέραν αυτής της διάκρισης εις βάρος των γυναικών, στους άνδρες με απολυτήριο Λυκείου δινόταν η δυνατότητα συμμετοχής σε εξετάσεις για τη Σχολή Υπαξιωματικών, ενώ οι γυναίκες συναδέλφισσές τους, οι οποίες επίσης είχαν το απολυτήριο και είχαν υποστεί σκληρότερη δοκιμασία εισαγωγής στη Σχολή, δεν είχαν καν τη δυνατότητα αυτή. Το 1984 μάλιστα δημιουργήθηκαν οργανικές θέσεις για γυναίκες υπαξιωματικούς του Λιμενικού Σώματος, όμως οι θέσεις ήταν μόνο οκτώ στον αριθμό και απευθύνονταν μόνο στις γυναίκες της πρώτης σειράς, αποκλείοντας έτσι πολλές άλλες. Έκτοτε, δε, καταργήθηκε και αυτή η διέξοδος που δινόταν στις γυναίκες που ήθελαν και μπορούσαν να εξελιχθούν μέσα στο Λιμενικό Σώμα (και δεν διέθεταν πτυχίο ΑΕΙ), δηλαδή αποκλείστηκε η πλειονότητα των γυναικών του Σώματος.

Τελικά τα κριτήρια εισαγωγής για άνδρες και γυναίκες εξισώθηκαν το 1989. Έκτοτε, η θέση των γυναικών στο Λιμενικό Σώμα βελτιώθηκε σημαντικά. Όμως, το 1999, όταν πλέον οι γυναίκες κατέκτησαν το δικαίωμα να εισάγονται κάθε χρόνο στις Σχολές Υπαξιωματικών και Ναυτικών Δοκίμων, ήταν πια αργά για τις πρώτες σειρές γυναικών του Λιμενικού Σώματος, αφού πλέον είχαν ξεπεράσει το όριο ηλικίας. Έτσι, οι πρώτες αυτές γυναίκες του Σώματος υφίστανται και δεύτερη αδικία, αφού οι συνάδελφοί τους που κατετάγησαν στο Σώμα από το 1999 και μετά είχαν και έχουν τη δυνατότητα να δώσουν εξετάσεις για την εισαγωγή τους στη Σχολή Δοκίμων Υπαξιωματικών Λιμενικού Σώματος κάθε φορά που γίνεται διαγωνισμός και για 12 χρόνια στο διάστημα της καριέρας τους. Έτσι, έχουν την ευκαιρία κατά τη διάρκεια της καριέρας τους να εξελιχθούν, φθάνοντας και στο βαθμό του Αντιπλοιάρχου Λ.Σ.

Ωστόσο, τα περιθώρια εξέλιξης των τριών πρώτων σειρών γυναικών Λιμενοφυλάκων είναι μικρά, γιατί βασίζονται σε ρύθμιση του 1970, η οποία αντικατοπτρίζει τα ελάχιστα προσόντα των λιμενοφυλάκων εκείνης της εποχής. Συγκεκριμένα, ο/η λιμενοφύλακας μπορεί να γίνει κελευστής μετά από 10 χρόνια παραμονής στο βαθμό του λιμενοφύλακα, μετά από 14 χρόνια μπορεί να γίνει επικελευστής, ενώ μετά από 18 χρόνια μπορεί να γίνει αρχικελευστής, βαθμός στον οποίο η εξέλιξη σταματά και παραμένει ως την αποστρατεία, δηλαδή για τα επόμενα 17 χρόνια. Οι λιμενοφύλακες αποστρατεύονται, βέβαια, στο βαθμό του ανθυπασπιστή, τον οποίο λαμβάνουν ένα μήνα προ της υποβολής παραίτησης. Όμως, εάν τους δινόταν η δυνατότητα να εξελιχθούν κανονικά θα είχαν πιθανότητες για ακόμη καλύτερη εξέλιξη, η οποία θα σήμαινε και καλύτερες απολαβές.

Τα δίκαια αυτά αιτήματα των γυναικών λιμενοφυλάκων έχουν ενστερνιστεί και οι άνδρες συνάδελφοί τους και έχουν ενσωματωθεί σε πρόταση που έχει υποβληθεί προς το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Καθίσταται, κατ’αυτόν τον τρόπο δυνατό να ικανοποιηθεί το εν λόγω αίτημα στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας για εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ των λιμενοφυλάκων.

Κύριε Υπουργέ,
Κύριε Γενικέ,

Είναι προφανές και αναγνωρισμένο πανταχόθεν πως οι τρεις πρώτες σειρές γυναικών λιμενοφυλάκων έχουν υποστεί μια κατάφωρη αδικία. Γι αυτό ελπίζω να εξετάσετε με την προσήκουσα προσοχή το αίτημά τους για βελτίωση της βαθμολογικής τους εξέλιξης, μέσω της δυνατότητας σταδιακής προαγωγής, ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας και αποστράτευσης στο βαθμό του υποπλοιάρχου Λ.Σ.

Προσβλέποντας στη θετική σας ανταπόκριση,

Με βαθύτατη εκτίμηση,

Άννα Καραμάνου