|
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
Άννα ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ |
|
Προς: |
|
|
Θέμα : Σύσταση και Λειτουργία Κέντρου για την Καταπολέμηση της Βίας και της
Εμπορίας Γυναικών και Παιδιών – στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου
για την Μετανάστευση |
Αθήνα,
11 Μαΐου 2003 |
Αξιότιμε
κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμη
κυρία Γενική,
Έχω
την τιμή να σας υποβάλω πρόταση για τη σύσταση και λειτουργία Κέντρου για την καταπολέμηση της βίας και της εμπορίας γυναικών
και παιδιών, φαινόμενο που έχει προσλάβει τεράστια έκταση κατά τα τελευταία
χρόνια στη χώρα μας, αλλά και σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Την πρόταση συζήτησα
και επεξεργάστηκα σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της Διεθνούς Οργάνωσης για τη Μετανάστευση (International Organisation
on Migration, IOM) κο Peter von Bethlenfalvy.
Το Κέντρο αυτό μπορεί να λειτουργήσει στο πλαίσιο του Παρατηρητηρίου Μετανάστευσης
που πρόκειται να εγκατασταθεί στην
Ελλάδα έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου.
Ο βασικός στόχος
του Κέντρου θα είναι να μελετήσει τα φαινόμενα της βίας και της εμπορίας γυναικών και παιδιών, ώστε να ενισχύσει τις
ευρωπαϊκές δομές που παρέχουν προστασία και βοήθεια στα θύματα της βίας, αλλά
και να δράσει προληπτικά και αποτρεπτικά.
Με δεδομένη την ευαισθησία
σας για τα ζητήματα κοινωνικής πολιτικής, καθώς και τη δεδηλωμένη και αποδεδειγμένη
βούληση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα τεράστια προβλήματα που προκύπτουν
από τη δράση των εγκληματικών δικτύων διακίνησης ανθρώπων, θα ήθελα να ζητήσω
την υποστήριξή σας για το έργο αυτό. Για την πληρέστερη πληροφόρησή σας σχετικά
με τους στόχους του, σας επισυνάπτω αναλυτική πρόταση.
Είμαι πεπεισμένη
ότι ο υπό διαμόρφωση φορέας θα αναδείξει τόσο τις προθέσεις της ελληνικής
πλευράς, όσο και την ικανότητά της να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα μεγάλα
εθνικά και ευρωπαϊκά προβλήματα.
Είμαι στη διάθεσή
σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Με βαθύτατη εκτίμηση,
Άννα Καραμάνου
Αποδέκτες:
Υπουργός Εξωτερικών
κ.
Γιώργος Παπανδρέου
Υπουργός Εσωτερικών
κ.
Κώστας Σκανδαλίδη
Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
κα
Άννα Διαμαντοπούλου
Κέντρο για την Πρόληψη και την
Καταπολέμηση της Βίας
και της Εμπορίας Γυναικών και των Παιδιών
(στο πλαίσιο του υπό ίδρυση
Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Μετανάστευση)
Πρόταση
Άννας Καραμάνου
Ευρωβουλευτού ΠΑΣΟΚ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η βία κατά των γυναικών και των παιδιών είναι
ευρύτατα διαδεδομένο φαινόμενο, σε όλες τις κοινωνίες και είναι
το αποτέλεσμα των ιστορικά άνισων σχέσεων εξουσίας μεταξύ ανδρών και
γυναικών. Η ενδοοικογενειακή βία είναι
το πιο αποσιωπημένο έγκλημα στον κόσμο
και αφορά γυναίκες και παιδιά ανεξαρτήτως περιβάλλοντος, ηλικίας και κοινωνικής
θέσης. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν
ότι τουλάχιστον μία στις τέσσερις γυναίκες έχει υποστεί κάποιας μορφής βία.
Κατά τα τελευταία χρόνια, με την ενίσχυση και των μεταναστευτικών ρευμάτων,
η βία κατά των γυναικών και των παιδιών με σκοπό την σεξουαλική τους
εκμετάλευση έχει προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις
των Ηνωμένων Εθνών και της Διεθνούς Οργάνωσης Μετανάστευσης πάνω από 500.000
θύματα σωματεμπορίας διακινούνται ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ροές από
τις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης αυξάνονται συνεχώς και προστίθενται σε εκείνες από την Ασία, την Αφρική και
τη Λατινική Αμερική. Οι γυναίκες και τα παιδιά πλήττονται περισσότερο από
τη σύγχρονη αυτή μορφή δουλείας, που παραβιάζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα
και συνδέεται τόσο με τη φτώχεια και την υποδεέστερη θέση των γυναικών στην
κοινωνία, όσο και με την κουλτούρα της βίας και της πατριαρχίας. Η Ελλάδα πλήττεται άμεσα από τη δράση των
διεθνώς οργανωμένων εγκληματικών δικτύων
γιατι λόγω της γεωγραφικής της θέσης
αποτελεί χώρα υποδοχής, αλλά και διαμετακόμισης θυμάτων σωματεμπορίας.
Χρειάζεται λοιπόν, πέραν της ισχύουσας ήδη νομοθεσίας,
να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να σχεδιασθούν συγκεκριμένα μέτρα καταπολέμησης
της σεξουαλικής βίας και της διακίνησης γυναικών και παιδιών.
Ένα τέτοιο αποτελεσματικό μέτρο μπορεί να αποτελέσει
η σύσταση και λειτουργία ενός Κέντρου, που θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού
Παρατηρητηρίου για την Μετανάστευση
του οποίου η έδρα, σύμφωνα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,
έχει ορισθεί να είναι στην Ελλάδα.
ΣΤΟΧΟΙ
Βασικός σκοπός του Κέντρου θα είναι να ενισχύσει
την αντιμετώπιση, στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, του προβλήματος της βίας εναντίον
των γυναικών και των παιδιών, με ιδιαίτερη
φροντίδα για τις πλέον ευάλωτες πληθυσμιακές
ομάδες, όπως είναι τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, οι μονογονεϊκές οικογένειες
γυναικών, τα θύματα της αναγκαστικής
πορνείας και της εμπορίας (trafficking), οι γυναίκες μετανάστριες.
Το Κέντρο θα στοχεύει στην ενίσχυση των δυνατοτήτων
και των δομών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παροχή βοήθειας και προστασίας στις προαναφερθείσες ομάδες,
καθώς και για την επεξεργασία και
προώθηση ευρωπαϊκών προσεγγίσεων για
τη βελτίωση των προγραμμάτων προστασίας και αρωγής στη Διευρυμένη Ευρώπη. Το Κέντρο θα συμβάλει, επομένως και στην ενίσχυση της ενσωμάτωσης των νέων μελών
της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις κοινοτικές
δομές πρόληψης και καταπολέμησης της βίας εναντίον αυτών των ομάδων, καθώς
και στην αποτροπή του κοινωνικού
αποκλεισμού τους.
Το Κέντρο θα στοχεύει επίσης στην ενημέρωση
του κοινού για το πρόβλημα της βίας και της εμπορίας ανθρώπων σε διευρυμένο
ευρωπαϊκό επίπεδο και στη μεταβολή της επικρατούσας στερεοτυπικής άποψης για
τα θύματα της βίας και του trafficking που συχνά τείνει
να είναι περισσότερο αρνητική για τα θύματα παρά για τους θύτες.
Επιπλέον, το Κέντρο θα συμβάλει στην ενίσχυση
της ικανότητας των θυμάτων ενσωματωθούν
στο ευρύτερο κοινωνικό και επαγγελματικό πλαίσιο, αντισταθμίζοντας έτσι τις
διακρίσεις και ανισότητες στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας, στις κοινωνικές
υπηρεσίες, τις υπηρεσίες υγείας κλπ. Το Κέντρο θα προωθήσει επίσης την κοινωνική
ένταξη των θυμάτων του trafficking που διαμένουν νόμιμα
στις χώρες υποδοχής τους, καθώς και τα προγράμματα οικειοθελούς επιστροφής
και επανένταξης στις χώρες προέλευσής τους.
Λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τις πτυχές του
φαινομένου που συνδέονται με τα κοινωνικά και ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς
και τις διακρίσεις λόγω φύλου, το
Κέντρο θα ενδυναμώσει τους δεσμούς και θα δικτυώσει τις διάφορες παράλληλες
πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο στο πλαίσιο
διαφόρων τομέων πολιτικής όπως της Απασχόλησης
και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Ισότητας των Φύλων, της πολιτικής
Ανάπτυξης και Υγείας, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων καθώς
και με την Εξωτερική Πολιτική.
Οι δραστηριότητες του Κέντρου θα βασιστούν
στην ευρωπαϊκή πολιτική των ίσων ευκαιριών και του gender mainstreaming. Το Κέντρο
θα λάβει επίσης υπόψη το σύνολο των συστάσεων που αφορούν στη πρόληψη και
την αρωγή των θυμάτων όπως προβλέπει
η Διακήρυξη των Βρυξελλών, η οποία υιοθετήθηκε στο «Ευρωπαϊκό Συνέδριο για
την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων: Μια παγκόσμια
Πρόκληση για τον 21ο αιώνα», το οποίο έλαβε χώρα στις 18-20
Σεπτεμβρίου 2002 στις Βρυξέλλες, επί Προεδρίας της Δανίας
της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το έργο του Κέντρου θα συνεισφέρει, επομένως, στην περαιτέρω ανάπτυξη, ενίσχυση και συντονισμό των μελλοντικών ευρωπαϊκών πολιτικών στον τομέα της πρόληψης, της καταπολέμησης και της αρωγής των θυμάτων. Το Κέντρο θα συμβάλει επίσης στη μείωση της επικάλυψης, τόσο στο εσωτερικό, όσο και μεταξύ των κρατών μελών και στην εξοικονόμηση πόρων από ευρωπαϊκά προγράμματα.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ, ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Το Κέντρο θα διοικείται από τον Διεθνή Οργανισμό
για τη Μετανάστευση (ΔΟΜ) και το Κέντρο Έρευνας για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).
Θα υπάρχει στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ιδιαίτερα με
τη Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, καθώς και την Γενική
Γραμματεία Ισότητας. Επίσης, θα υπάρχει συνεργασία και συντονισμός
με υπηρεσίες εθνικές και κοινοτικές που ασχολούνται με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος σε διαφορετικά επίπεδα.
Στενή συνεργασία και συντονισμός θα υπάρξει
και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ιδιαίτερα με την Επιτροπή Δικαιωμάτων των
Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών, καθώς και με άλλες Επιτροπές που ασχολούνται
με διάφορες πτυχές αυτών των προβλημάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή με την
Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών
Υποθέσεων, την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καθώς και την Επιτροπή Ανάπτυξης
και Συνεργασίας.
Το Κέντρο θα συνεργαστεί επίσης στενά με τους
ακόλουθους ευρωπαϊκούς θεσμούς: το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Επιτροπή Περιφερειών,
την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, τη Eurostat, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την καταπολέμηση του Ρατσισμού και της Ξενοφοβίας
κλπ.
Επιπλέον, θα υπάρξει συνεργασία με εξειδικευμένες
υπηρεσίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ιδιαίτερα τις UNDP, ILO, UNHCHR, UNHCR), καθώς και με άλλους
διακρατικούς οργανισμούς όπως είναι το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΟΣΑ και άλλοι.
Το Κέντρο θα καλύπτει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και τις υπό ένταξη χώρες. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ενίσχυση της
περαιτέρω ενσωμάτωσης των υπό ένταξη κρατών στις δομές συνεργασίας για την
πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Το έργο θα περιλαμβάνει συναφείς κυβερνητικούς
θεσμούς και οργανισμούς, ΜΚΟ και την κοινωνία των πολιτών, πανεπιστήμια, ερευνητικά
ινστιτούτα κλπ.
Το Κέντρο θα καλύπτει επίσης τις τρίτες χώρες
προέλευσης και διαμετακόμισης των θυμάτων του trafficking, καθώς και κάθε χώρα
ή περιοχή ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος σχετικά με την εμπορία ανθρώπων. Μέσω της
συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών προέλευσης και διαμετακόμισης,
το Κέντρο θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των βαθύτερων
αιτιών της διακίνησης και εμπορίας γυναικών και παιδιών και στην πρόληψη της περαιτέρω διεύρυνσης και
ενίσχυσης του φαινομένου.
Ο
ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
Το Κέντρο θα έχει τις ακόλουθες λειτουργίες:
1. Να διαμορφώσει και να ενισχύσει τα δίκτυα
που συνδέουν σχετικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς, κυβερνητικά όργανα και θεσμούς,
Διεθνείς Οργανισμούς και ΜΚΟ ενασχολούμενους με την παροχή αρωγής και προστασίας
στα θύματα του trafficking και ειδικότερα στις
πιο ευάλωτες ομάδες, όπως είναι οι γυναίκες και τα παιδιά. Σε αυτό το πλαίσιο,
θα πρέπει να ληφθούν τα ακόλουθα μέτρα:
¨
Να συλλεχθούν, να
αναλυθούν και να αξιολογηθούν πληροφορίες για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες,
καθώς και για τις τάσεις στον τομέα της προστασίας και αρωγής των θυμάτων
του trafficking, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και στο επίπεδο των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και των υπό ένταξη κρατών
¨ Να υιοθετηθούν, να
υποστηριχθούν και να προωθηθούν μέτρα και πολιτικές που θα επιδιώκουν να βελτιώσουν
την ενσωμάτωση των θυμάτων του trafficking στις χώρες υποδοχής τους, καθώς και μέτρων
που θα ενισχύουν τη δυνατότητα των θυμάτων να επαναπατριστούν και να εγκατασταθούν
ομαλά στις χώρες προέλευσής τους
¨ Να ενισχυθεί η διεθνής
ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών και να διασφαλιστεί η επικύρωση,
η μεταφορά και εφαρμογή καλών πρακτικών για την πρόληψη και την αρωγή των
θυμάτων
¨ Να ενθαρρυνθεί η συνεργασία
μεταξύ αρμοδίων ευρωπαϊκών, κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανισμών, διεθνών
οργανισμών και άλλων εμπλεκομένων μερών και να προωθηθούν, να αναπτυχθούν
και να υλοποιηθούν κοινές πρωτοβουλίες στον τομέα της προστασίας και της αρωγής
των θυμάτων
¨ Να υποστηριχθεί η
δημιουργία και να ενισχυθούν οι υφιστάμενες δυνατότητες και προγράμματα που
αποσκοπούν ειδικότερα στην παροχή προστασίας και αρωγής στα θύματα της βίας
και της εμπορίας ανθρώπων, όπως είναι οι στέγες προστασίας θυμάτων (shelters), τα συμβουλευτικά κέντρα κλπ.
¨ Να διευκολυνθεί ο
διάλογος με τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ώστε να ενισχυθούν τα προγράμματα προστασίας και αρωγής των θυμάτων σε διευρυμένο ευρωπαϊκό επίπεδο
¨ Να προωθήσει τη διαφάνεια
των ευρωπαϊκών πολιτικών ενσωμάτωσης ενώπιον της ευρωπαϊκής κοινής
γνώμης και των τρίτων χωρών
2. Να
ενισχύσει την ενημέρωση, σε ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο, για το πρόβλημα της
βίας κατά των γυναικών και των παιδιών, καθώς και της εμπορίας ανθρώπων με
στόχο να προληφθούν και να καταπολεμηθούν τα φαινόμενα αυτά με:
¨ Εκστρατείες πληροφόρησης
και ενημέρωσης που θα στοχεύουν να παράσχουν πληροφόρηση στο ευρύ κοινό για
τα φαινόμενα αυτά και να αντισταθμίσουν τη συχνά αρνητική άποψη που επικρατεί
για τα θύματα της βίας και της σεξουαλικής
εκμετάλλευσης.
¨ Ειδικά σχολικά προγράμματα
που θα ενισχύουν τη γνώση για το πρόβλημα της εμπορίας ανθρώπων μεταξύ
των νεαρών κοριτσιών που κινδυνεύουν να πέσουν θύματα του trafficking
3. Να
ενισχύσει τη δυνατότητα των θυμάτων της βίας και του trafficking να ενταχθούν στο κοινωνικο-οικονομικό
και επαγγελματικό πλαίσιο, επιτρέποντας την πρόσβασή τους σε κοινωνικά προγράμματα
και σε προγράμματα υγείας και απασχόλησης, ενώ παράλληλα θα διευκολύνεται
η εθελοντική επιστροφή και επανενσωμάτωσή
τους στις χώρες καταγωγής τους
¨ Να διευκολύνει την
προσβασιμότητα στην πληροφόρηση για τη διαθεσιμότητα, τόσο κυβερνητικών, όσο και μη-κυβερνητικών υποδομών και πόρων, φιλοξενία
σε κατάλληλες «στέγες», μέτρα υποστήριξης
από ειδικούς επιστήμονες, καθώς και προγράμματα οικειοθελούς επιστροφής και
επανενσωμάτωσης που είναι διαθέσιμα για τα θύματα του trafficking
¨ Να σχεδιάσει, να δημιουργήσει
και να υλοποιήσει προγράμματα κοινωνικού και επαγγελματικού προσανατολισμού
για θύματα εμπορίας ανθρώπων που διαμένουν νόμιμα στις χώρες υποδοχής, ώστε
να διευκολυνθεί η ενσωμάτωσή τους στο κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο των χωρών
αυτών.
¨
Να σχεδιάσει, να δημιουργήσει και να υλοποιήσει συγκεκριμένα προγράμματα
οικειοθελούς επιστροφής και επανένταξης για τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων
που αποφασίζουν να επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους, σε στενή συνεργασία
με σχετικές κυβερνητικές και μη-κυβερνητικές δομές στις χώρες προέλευσης.
| rue Wiertz 60 (ASP 15 G 302) B-1047 Brussels Tel: 0032
2 284 5841 Fax: 0032 2 284
9841 e-mail: akaramanou@europarl.eu.int |
Louise
Weiss, T01216 F-67000
Strasbourg Tel: 0033 3 8817 5841 Fax:
0033 3 8817 9841 e-mail:
akaramanou@europarl.eu.int |
Μιχαλακοπούλου 104 115
28 Aθήνα Tηλ: 0030 210 777 5223 Fax:
0030 210 775 7771 e-mail: info@karamanou.gr www. karamanou.gr |