ΕΚΤΑΚΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΔΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ	Αθήνα, 31.03.2003
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ της Αννας Καραμάνου, Ευρωβουλευτού, Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών

Εκ μέρους της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της αντιπροσωπείας της που συμμετέχει στη σημερινή συνάντηση, θα ήθελα θερμά να καλωσορίσω στην Ελλάδα και σε αυτή τη συνεδρίαση, συναδέλφους από όλη την Ευρώπη που ήλθαν εδώ, στη πόλη που προστάτευε μια γυναίκα, η Αθηνά η θεά της σοφίας, για να εμπνευστούμε και να συζητήσουμε πως θα οικοδομήσουμε μια ειρηνική και δημοκρατική Ευρώπη. Επίσης καλωσορίζω τις αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών και του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Γυναικών Νομικών. Σας ευχαριστώ που ήλθατε από τόσο μακριά για να λάβετε μέρος σε αυτή τη σημαντική συνάντηση.

Θα ήθελα ακόμη να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στις Ελληνίδες συναδέλφους και φίλες και προπαντός στον Υπουργό Εξωτερικών κ. Γιώργο Παπανδρέου και στη Γενική Γραμματέα Ισότητας κα Έφη Μπέκου για την πολύτιμη υποστήριξη που προσέφεραν στη διοργάνωση αυτής της έκτακτης συνεδρίασης του Δικτύου που πραγματοποιείται χάρη στη δική τους συνεργασία και γενναιόδωρη φιλοξενία.

Στη διάρκεια της τακτικής ετήσιας συνεδρίασης στη Κοπεγχάγη, τον περασμένο Νοέμβριο, η αντιπροσωπεία μας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε αυτή την έκτακτη συνεδρίαση, επειδή μας διακατείχε ο φόβος ότι δεν υπήρχαν ευήκοα ώτα για τις προτάσεις των γυναικών στη Συντακτική Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης, η οποία, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό της, ολοκληρώνει τις εργασίες της στα τέλη Ιουνίου. Γι αυτό θεωρήσαμε απαραίτητο να συναντηθούμε ενδιαμέσως σε μια ακόμη προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουμε τη Συνέλευση σε θέματα φύλου και να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματά μας.

Σήμερα, η διεθνής συγκυρία συγκεντρώνει όλη μας την προσοχή. Ο πόλεμος στο Ιράκ έχει οδηγήσει σε μία άνευ προηγουμένου κατάσταση σύγχυσης και υπονόμευσης των ισορροπιών στις διεθνείς σχέσεις. Ταυτόχρονα, αυτή η σοβαρή κατάσταση επιβάλει την προσοχή και την πολιτική μας παρέμβαση. Γι' αυτό επιλέξαμε να διατυπώσουμε δημόσια την ανησυχία μας με τη "Διακήρυξη των Αθηνών για την Ειρήνη", σε ένα χώρο με ιδιαίτερη συμβολική σημασία, στον Παρθενώνα, το ναό της θεάς Αθηνάς, εκεί όπου και η Λυσιστράτη, στο όνομα των γυναικών της Αθήνας, απειλούσε όσους δεν σταματούσαν τον πόλεμο.

Ως Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχουμε επανειλημμένα δηλώσει, ότι μια αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων των γυναικών και μία ενισχυμένη πολιτική ισότητας των δύο φύλων θα έδινε άμεσα τη δυνατότητα στην Ευρώπη να παρεμβαίνει στα διεθνή ζητήματα με έναν πιο συνεκτικό και φιλειρηνικό τρόπο. Πιστεύω ότι αυτό είναι πέρα για πέρα αληθινό: η ισότητα ανδρών και γυναικών, δηλαδή η ισορροπία των φύλων στα κέντρα λήψης αποφάσεων και διαπραγματεύσεων θα οδηγούσε στην εφαρμογή μιάς διπλωματίας που θα περιείχε και γυναικεία χαρακτηριστικά και θα εξισορροπούσε την μονομερή, ανδρικού τύπου διπλωματία της στρατιωτικής ισχύος.

Ελπίζω, ότι η "Διακήρυξη των Γυναικών για την Ειρήνη" θα μας βοηθήσει στον αγώνα μας να εισακουστεί περισσότερο η φωνή των γυναικών, να γίνει αντιληπτό ότι οι γυναίκες δεν βρίσκονται πια στο περιθώριο, ότι δεν αποκλείονται από τις διαπραγματεύσεις και τη διπλωματική επίλυση των διαφορών και ότι μπορούν να αναλάβουν ηγετικές θέσεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων

Αναμένουμε επίσης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με την πρόταση που υιοθέτησε η Επιτροπή μας, κατά τη διάρκεια δημόσιας συζήτησης για το Μεσανατολικό, στις 17.3.2003, στις Βρυξέλλες, παρουσία του προεδρεύοντος του Συμβουλίου κ. Γιώργου Παπανδρέου, για τη δημιουργία ενός Διεθνούς Συμβουλίου Γυναικών, όπου κάποιες από εμάς ασφαλώς θα συμμετάσχουν.

Επιτρέψτε μου τώρα να κάνω μία ανασκόπηση των μέχρι τώρα προσπαθειών μας προκειμένου να ασκήσουμε επιρροή στη Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης.

Στη διάρκεια του 2002 η Επιτροπή μας οργάνωσε δύο ειδικές συνεδριάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 22 Μαίου και στις 2 Οκτωβρίου με αυτό το θέμα. Εκτός από τα μέλη των εθνικών Κοινοβουλίων υπεύθυνα για την ισότητα των φύλων, είχαν προσκληθεί όλα τα μέλη της Συνέλευσης, όπως και εκπρόσωποι ΜΚΟ και της κοινωνίας των πολιτών, εμπειρογνώμονες και εκπρόσωποι της Επιτροπής, οι οποίοι δήλωσαν την αμέριστη υποστήριξη τους στις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε. Τα συμπεράσματα των συναντήσεων συνοψίστηκαν σε συγκεκριμένα αιτήματα προς τη Συνέλευση, τα οποία απέστειλα στον Πρόεδρο Ζισκάρ Ντ' Εστέν, και έθεσα υπόψη όλων των μελών της Συνέλευσης. Το μήνυμα που στείλαμε ήταν σαφές: η ισότητα των δύο φύλων θα πρέπει να έχει εξέχουσα θέση στη Συνέλευση και στο μελλοντικό Σύνταγμα.

Η αντίδραση από τα μέλη της ανδροκρατούμενης Συνέλευσης ήταν εξίσου απογοητευτική και ανησυχητική. Με έκπληξη και ανησυχία είδαμε ότι στο προσχέδιο της Συντακτικής Συνθήκης που δημοσιεύτηκε στις 28 Οκτωβρίου 2002, δεν υπήρχε καμιά απολύτως αναφορά σε θέματα φύλου. Φοβηθήκαμε ότι όσα καταφέραμε για την ισότητα των φύλων στην ισχύουσα Συνθήκη, τα οποία βεβαίως θα πρέπει να ενισχυθούν παραπέρα στη μελλοντική Συνθήκη, όχι μόνο δεν θα διατηρούνταν, αλλά κινδύνευαν να χαθούν.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η Επιτροπή μας αισθάνθηκε την ανάγκη να αντιδράσει έντονα και άμεσα. Αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε μια ομάδα εργασίας η οποία επεξεργάσθηκε σχετική διακήρυξη που έγινε αποδεκτή κατά τη συνάντηση του Δικτύου στη Κοπεγχάγη στις 22 και 23 Νοεμβρίου, με μία μικρή τροποποίηση.

Με τη Διακήρυξη της Κοπεγχάγης ως βάση, η ομάδα εργασίας παρουσίασε στα μέλη της Συνέλευσης αρχές Δεκεμβρίου, συγκεκριμένα αιτήματα προκειμένου να συμπεριληφθούν στο σχέδιο της Συνταγματικής Συνθήκης. Στη συνέχεια όταν λάβαμε το πρώτα 16 Άρθρα, προτείναμε συγκεκριμένες τροπολογίες στις αρχές Φεβρουαρίου. Συνολικά, η ισότητα των φύλων δεν είναι ακόμη αρκετά εμφανής στα προσχέδια της Συνταγματικής Συνθήκης, που είδαμε μέχρι τώρα. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να εντείνουμε τον αγώνα μας για να ασκήσουμε επιρροή στη διαμόρφωση του σχεδίου. Θα αναφέρω τώρα τα θέματα τα οποία είναι για μας μείζονος σημασία.

q Η ισότητα, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας ανδρών και γυναικών, θα πρέπει να εγγράφεται στις αξίες της Ένωσης.

q Το κοινοτικό κεκτημένο στην πολιτική ισότητας των φύλων, τόσο στο δίκαιο όσο και στις αρμοδιότητες, θα πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί.

q Στη Συνταγματική δομή, ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα πρέπει να επισυναφθεί σε ένα Πρωτόκολλο και να μην ενσωματωθεί στην ίδια τη Συνταγματική Συνθήκη, αφού ο Χάρτης υπολείπεται του κοινοτικού κεκτημένου στην ισότητα των φύλων.

q Η καταπολέμηση της βίας και της σωματεμπορίας, που αποτελούν σοβαρά προβλήματα στην Ένωση και αφορούν πρωταρχικά τις γυναίκες και τα παιδιά, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στους σκοπούς της Ένωσης. Επίσης, η βία και η σωματεμπορία θα πρέπει να αναφέρονται στις Πολιτικές της Ένωσης, ιδιαίτερα στην Εσωτερική Ασφάλεια και στις Εξωτερικές Δράσεις (εξωτερική διάσταση της Ασφάλειας).

q Ένα Άρθρο άμεσης εφαρμογής θα πρέπει να απαγορεύει κάθε διάκριση με βάση το φύλο και να απαιτεί ίσα δικαιώματα ανδρών και γυναικών. Θα πρέπει επίσης να διατυπώνει ρητά την υποχρέωση για περιορισμό των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Άλλο Άρθρο θα πρέπει να διασφαλίζει την προστασία της μητρότητας και της πατρότητας καθώς και τη συμβατότητα της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.

q Η στρατηγική του gender mainstreaming θα πρέπει να ενσωματωθεί σε όλους τους τομείς πολιτικής, σε όλα τα επίπεδα, σε όλα τα στάδια και από όλους τους φορείς πολιτικής δραστηριότητας;

q Θέματα που αφορούν την ισότητα των φύλων σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως "συμπληρωματικές δράσεις", αλλά ως μέρος της κοινής αρμοδιότητας της Ένωσης.

q Η Συνταγματική Συνθήκη θα πρέπει να διατυπωθεί σε ουδέτερη ως προς το φύλο γλώσσα.

q Τέλος, εν όψει των ευρωεκλογών του 2004, θα ήθελα να τονίσω την θεμελιώδη ανάγκη για μία ισόρροπη εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών σε όλα τα όργανα λήψης αποφάσεων της Ένωσης και αυτό θα πρέπει να αποτελέσει μέρος της αρχής της συμμετοχικής δημοκρατίας στη μελλοντική Συνθήκη.

Όλα αυτά τα θέματα συμπεριλαμβάνονται στο σχέδιο της Διακήρυξης της σημερινής μας συνάντησης. Θα αφήσω τα μέλη της Συνέλευσης που είναι σήμερα εδώ, τις κυρίες Μαριέττα Γιαννάκου, Lone Dybkjaer, Maria Berger και Ελένη Μαύρου να δώσουν τα δικά τους σχόλια για το προκαταρκτικό κείμενο της Διακήρυξης. Προσβλέπω σε μία συμμετοχή όλων στη συζήτηση που θα επακολουθήσει και εύχομαι οι εργασίες μας να ολοκληρωθούν με την υιοθέτηση της «Διακήρυξης των Αθηνών» για το Μέλλον της Ευρώπης, τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων.