Κοινοβουλευτικές ερωτήσεις
υποβολή: Anna Karamanou (PSE) προς την Επιτροπή
(03 Ιουνίου 2003)
Θέμα: Καταπάτηση δικαιωμάτων Ρομά από την ΠΓΔΜ |
P-1973/03GR
Απάντηση του κ. Vitorino
εξ ονόματος της Επιτροπής
(3 Ιουλίου 2003)
Η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις σχετικά με τη συγκέντρωση περισσότερων από 600 ατόμων καταγωγής ρομ στα σύνορα μεταξύ της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) και της Ελλάδας, κοντά στα σύνορα της Medzilija, και μέσω της συνεχούς μέριμνας της αντιπροσωπείας της Επιτροπής στα Σκόπια. Έτσι, τρεις εκπρόσωποι των Ρομ έγινα δεκτοί στην έδρα της αντιπροσωπείας στις 30 Μαΐου 2003, το δε προσωπικό της αντιπροσωπείας μετέβη στους τόπους συγκέντρωσής τους κοντά στα σύνορα.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, τα άτομα που έχουν συγκεντρωθεί λαμβάνουν βασική ανθρωπιστική βοήθεια τόσο σε τρόφιμα όσο και σε υγειονομική και ιατρική περίθαλψη, ιδίως από μέρους της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες (HCR), της Διεθνούς Οργάνωσης για τη Μετανάστευση (OIM), καθώς και διαφόρων μη κυβερνητικών οργανισμών (ΜΚΟ) (ιδίως του Ερυθρού Σταυρού της ΠΓΔΜ, της Διεθνούς Ομοσπονδίας Εταιρειών του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (FICR)/Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού (CICR), του Ελβετικού Ερυθρού Σταυρού (CRS), της Caritas, της ιταλικής συνεργασίας κλπ…).
Η διεθνής κοινότητα (εκπρόσωποι της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στο Κοσσυφοπέδιο (UNMIK), της Ένωσης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OΑΣΕ), του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, της Διεθνούς Οργάνωσης για τη μετανάστευση κλπ.…) έχει επίσης κινητοποιηθεί και προσπαθεί να βοηθήσει την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ και τα συγκεκριμένα άτομα για την εξεύρεση λύσεων. Τα άτομα αυτά αποτελούν τμήμα ομάδας που είχε φύγει από το Κοσσυφοπέδιο από το 1999 και έχουν στην ΠΓΔΜ επισφαλές προσωρινό καθεστώς, το οποίο ανανεώνεται ανά εξάμηνο παρέχοντάς τους ελάχιστα κοινωνικά δικαιώματα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών διέμενε στο συλλογικό κέντρο του Suto Orizari, το οποίο άνοιξε το 1999 και έκλεισε από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, τον Απρίλιο 2003, λόγω ερείπωσής του. Προτάθηκε στα πλέον ευάλωτα άτομα (περίπου 150) να συγκεντρωθούν στο δεύτερο συλλογικό κέντρο για τους Ρομ στο Katlanavo, για δε την υπόλοιπη ομάδα προβλέφθηκαν ιδιωτικές εγκαταστάσεις στέγασης, καθώς και μια βασική οικονομική ενίσχυση. Τα ενδιαφερόμενα άτομα απέρριψαν τις δυνατότητες αυτές και επέλεξαν να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες διαβίωσής τους στο προαναφερθέν μεθοριακό σημείο (και να ζητήσουν να γίνουν δεκτά στις χώρες της Ένωσης).
Η θέση της Επιτροπής ήταν πάντα ότι το καθεστώς διαμονής και τα κοινωνικά δικαιώματα που χορηγούνται στα άτομα αυτά, τα οποία βρίσκονται εδώ και τέσσερα χρόνια στην ΠΓΔΜ θα πρέπει να βελτιωθούν και για το λόγο αυτό υποστήριξε σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες τη διαδικασία αναθεώρησης του νόμου της ΠΓΔΜ για το άσυλο, διαδικασία που πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την έναρξη ισχύος, τον Σεπτέμβριο 2003, του νέου νόμου, ο οποίος προβλέπει διαδικασία ισότιμης παροχής ασύλου, καλύτερης διαδικασίες υποδοχής των αιτούντων άσυλο, τήρηση της αρχής της μη αποπομπής και μέτρα τοπικής ένταξης για τα άτομα που θα τύχουν προστασίας. Σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ είναι έτοιμη να επιταχύνει την εφαρμογή του νόμου αυτού προς όφελος των συγκεκριμένων ατόμων. Τούτο επιτρέπει ιδίως στα άτομα αυτά να υποβάλουν αίτηση ασύλου η οποία θα εξεταστεί.
Στο πλαίσιο του προγράμματος CARDS, εκπονήθηκε σχέδιο ποσού 2 εκατ. ευρώ για να βοηθηθεί η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ να αναθεωρήσει την νομοθεσία της σε θέματα ασύλου και να προωθήσει το εθνικό πρόγραμμα δράσης για θέματα ασύλου, μετανάστευσης και θεώρησης εισόδου, συνοδευόμενο από πρόγραμμα κατάρτισης. Το 2003, προβλέφθηκε ένα εκατ. ευρώ ώστε να συνεχιστεί ότι είχε αρχίσει βάσει του προγράμματος 2002. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ανασυγκρότησης εξετάζει τις παραμέτρους που θα παράσχουν τη δυνατότητα συνέχισης του προγράμματος αυτού και ακριβέστερου καθορισμού του περιεχομένου του.
Για το λόγο αυτό η Επιτροπή προσυπέγραψε τη δήλωση της 3ης Ιουνίου 2003 των αρχηγών της αποστολής της Ένωσης στα Σκόπια, οι οποίοι επεσήμαναν ότι λάμβαναν σοβαρά υπόψη τους τα διαβήματα των Κοσσυφοπέδιων Ρομ στην Medzitlija για τη βελτίωση της κατάστασής τους και ότι τους ενθάρρυναν ιδιαίτερα να δεχθούν την προσφορά της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ να αποσυρθούν από την παραμεθόρια ζώνη και να επιστρέψουν στα Σκόπια.
Εξάλλου, η Επιτροπή συνεχίζει επίσης να στηρίζει τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την πρόβλεψη κατάλληλων συνθηκών που να επιτρέπουν την εθελουσία επιστροφή στο Κοσσυφοπέδιο των εκτοπισθέντων το 1999 ατόμων συμπεριλαμβανομένων και των Ρομ.