Αρχικά ζήσαμε το δράμα της Σαφίγια, της Νιγηριανής που καταδικάστηκε σε θάνατο διά λιθοβολισμού, από το ισλαμικό δικαστήριο του Σοκότο, επειδή διέπραξε το έγκλημα να γεννήσει παιδί εκτός γάμου. Ακολούθησε η θανατική καταδίκη της Σουδανής Αμπόκ Αλφα Ακόκ για μοιχεία.

Τα δύο αυτά περιστατικά έφεραν ξανά στο προσκήνιο το θέμα της παραβίασης των θεμελιωδών ελευθεριών και των ατομικών δικαιωμάτων εκατομμυρίων γυναικών όπου γης. Μπορεί η διεθνής κατακραυγή και η κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να τους έσωσαν τη ζωή την τελευταία στιγμή, ωστόσο το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών παραμένει και αποτελεί το κεντρικό θέμα των εκδηλώσεων για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Δυστυχώς, παρά τις διεθνείς διασκέψεις του ΟΗΕ και τα φιλόδοξα προγράμματα δράσης, σημειώνεται δραματική οπισθοδρόμηση, λόγω της αναζωπύρωσης του ισλαμικού φανατισμού και του υπερσυντηρητισμού. Το τι συνέβη στο Αφγανιστάν με την άνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Σε μια νύχτα αφαιρέθηκαν από τις γυναίκες τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα η πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην εργασία, στις υπηρεσίες υγείας, στην πολιτική. Οπως όλα τα αυταρχικά και αντιδημοκρατικά καθεστώτα, οι Ταλιμπάν θεμελίωσαν την εξουσία τους πάνω στην υποταγή των γυναικών και την "επιστροφή στις ρίζες". Στα καθεστώτα αυτά η σεξουαλική συμπεριφορά, ο τρόπος ζωής και οι αναπαραγωγικές λειτουργίες των γυναικών, ακόμη και η ενδυμασία, ελέγχονται συνήθως από τους θρησκευτικούς ηγέτες, στο όνομα, δήθεν, ιερών κανόνων και πολιτισμικών παραδόσεων, ενώ η εφαρμογή απάνθρωπων, βίαιων και ταπεινωτικών τιμωριών, όπως το μαστίγωμα και οι λιθοβολισμοί, είναι στην ημερήσια διάταξη.

Το Σεπτέμβριο του 2000, το Ταμείο για την Ενίσχυση των Πληθυσμών του ΟΗΕ υπολόγισε ότι περίπου 5.000 γυναίκες δολοφονούνται κάθε χρόνο από αρσενικά μέλη της οικογένειάς τους για λόγους "τιμής". Οι δράστες συχνά μένουν ατιμώρητοι, σε χώρες όπου τέτοιου είδους βία θεωρείται αποδεκτός τρόπος ελέγχου της συμπεριφοράς των γυναικών και όχι σοβαρό έγκλημα.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, 130 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων, ενώ δύο εκατομμύρια κάθε χρόνο εκτίθενται σε αυτές τις πρακτικές. Το τραγικό είναι ότι τουλάχιστον οι μισές από τις αφρικανικές χώρες που τηρούν αυτή την "παράδοση", έχουν υιοθετήσει νομοθεσία που την απαγορεύει πλήρως ή μερικώς, ή έχουν δεσμευτεί μέσω της Εταιρικής Σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση (Συμφωνία Κοτονού), χωρίς όμως να γίνεται σεβαστή. Προφανώς οι προκαταλήψεις και οι κοινωνικοί κανόνες έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τους νόμους. Στην Ευρώπη διατυπώνονται βάσιμοι φόβοι ότι αυτές οι εγκληματικές πρακτικές έχουν μεταφερθεί και στις χώρες της Ενωσης μαζί με τα μεταναστευτικά ρεύματα. Σύμφωνα με στοιχεία του Βρετανικού Ιατρικού Συνδέσμου, 3.000 κλειτοριδεκτομές πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στη Βρετανία. Ωστόσο, από τις χώρες της Ε.Ε. μόνο η Βρετανία και η Σουηδία διαθέτουν νομοθεσία που τιμωρεί αυτή τη φρικτή πρακτική.

Χωρίς αμφιβολία, ο ανορθολογισμός και η μισαλλοδοξία παρεμποδίζουν κάθε προσπάθεια χειραφέτησης των γυναικών. Οι φανατικοί έβλεπαν πάντα τα δικαιώματα των γυναικών σαν απειλή για την ισχύουσα αρρενοκεντρική τάξη πραγμάτων και καταστροφή για την οικογένεια, την οποία θεωρούσαν υπόθεση μόνο των γυναικών. Ακόμη και σήμερα οι φονταμενταλιστές, σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, ως βασική τους επιδίωξη και πολιτικό αίτημα προβάλλουν τον έλεγχο της αναπαραγωγικότητας των γυναικών. Η ποινικοποίηση των αμβλώσεων ήταν ένα από τα επίμαχα θέματα στην πολιτική ατζέντα των ΗΠΑ κατά τις τελευταίες προεδρικές εκλογές. Συνηθέστατα, εκείνοι που διατείνονται ότι είναι "υπέρ της ζωής", είναι οι ίδιοι που υποστηρίζουν με τον ίδιο φανατισμό τη θανατική ποινή, τους εξοπλισμούς και σκληρή φιλοπολεμική εξωτερική πολιτική.

Ασφαλώς η καλύτερη άμυνα απέναντι στις δυνάμεις της μισαλλοδοξίας είναι η ενίσχυση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους και της έννομης δημοκρατικής τάξης. Κανένα πολιτικό σύστημα, θρησκευτικό κίνημα, παράδοση ή έθιμο δεν μπορεί να είναι υπεράνω του σεβασμού των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δημοκρατικών ελευθεριών και των νόμων του κράτους δικαίου. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των γυναικών, η ισότητα των φύλων αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές προκλήσεις της εποχής μας. Η προώθηση μιας παγκόσμιας εκστρατείας για την κατοχύρωση αυτών των δικαιωμάτων θα ήταν ίσως η καλύτερη πολιτική απάντηση στους νοσταλγούς του Μεσαίωνα και ο καλύτερος τρόπος για να γιορτάσουμε τη φετινή 8η Μάρτη.