ΑΝΝΑ ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ: Να αρθεί το άβατο του Αγίου Όρους	Ο ΧΡΟΝΟΣ της Κομοτηνής
Της Μελαχροινής Μαρτίδου	6 Ιουνίου 2003

Η γνωστή Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρόεδρος της Επιτροπής δικαιωμάτων των γυναικών και Ίσων Ευκαιριών, μιλά στον “Χρόνο”. Δεν μπορείς να ξεχωρίζεις το ανθρώπινο γένος και να λες ότι οι άνδρες είναι ευπρόσδεκτοι ενώ οι γυναίκες δεν είναι, λέει και εμμένει στην πρότασή της

Η πολυπολιτισμική κοινωνία της Θράκης έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για ένα μέλος του Ευρωκοινοβουλίου.

Την εντοπίσαμε εν μέσω αεροδρομίων ενώ επέστρεφε στην Ελλάδα προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί σε εκδήλωση στην Θεσσαλονίκη, αμέσως μετά να υλοποιήσει την περιοδεία της στην Ροδόπη, όπου θα συναντηθεί με γυναίκες και φορείς σε Κέχρο, Οργάνη, στην πεδινή περιοχή αλλά και στην Κομοτηνή, για να επιστρέψει μετά στην Αθήνα και την Δευτέρα να βρίσκεται στις Βρυξέλλες όπου έχει ένα ιδιαίτερο βαρύ πρόγραμμα, ως πρόεδρος της Eπιτροπής δικαιωμάτων των γυναικών και ίσων ευκαιριών αλλά και ως Eυρωβουλευτής με ιδιαίτερη κινητικότητα σε θέματα που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες όπως η ανεργία, οι νέες τεχνολογίες, κ.α. Αεικίνητη και με άποψη για τα πράγματα, μαχητική σε θέματα χειραφέτησης και έτοιμη για να δώσει δυνατότητες ανοίγοντας δρόμους σε καινοτομικά θέματα, η Άννα Καραμάνου, έρχεται να ακούσει, να δει πράγματα και να προτείνει. Το Σαββατοκύριακο δεσπόζει η παρουσία της και ήδη πληροφορούμαστε ότι οι επαφές της με γυναίκες θα ανοίξουν δρόμους πραγμάτων που θα πάρουν σάρκα και οστά. Μιλήσαμε για την άφιξή της στην Κομοτηνή αλλά και για το επίμαχο θέμα που είχε φέρει στο προσκήνιο τις απόψεις της την κατάργηση για τις γυναίκες του αβάτου του Αγίου Όρους. Όπου η Παναγία είναι η έφορος και βασίλισσα του Αγίου Όρους.

ü κ. Καραμάνου θα μας μιλήσετε για την επίσκεψη στην ορεινή περιοχή της Ροδόπης, την Κοινότητα Κέχρου και Οργάνης που γίνεται αυτό το Σαββατοκύριακο.

-Αποφάσισα με συνεργάτες μου να έρθω στην περιοχή σας και να ενημερωθώ επί τόπου για τα προβλήματα της περιοχής, ιδιαίτερα για τα προβλήματα των γυναικών, αφού ως πρόεδρος της επιτροπής δικαιωμάτων γυναικών και ίσων ευκαιριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι αυτονόητο ότι έχω ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η περιοχή της Θράκης και της Ροδόπης είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή, άλλωστε από κάθε άποψη. Η κοινωνία είναι πολυπολιτισμική, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για ένα μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα ‘θελα να έρθω σε απευθείας επαφή με τους ανθρώπους εκεί, ιδιαίτερα με τις γυναίκες να τις ενημερώσω και για την ευρωπαϊκή πολιτική στα θέματα ισότητας των φύλων κυρίως, αλλά να ενημερωθώ κι εγώ και να δω ποιες είναι οι αγωνίες, οι προτεραιότητες και τα αιτήματα των γυναικών. Γνωρίζω ότι υπάρχει πρόβλημα με την ανεργία, ιδιαίτερα με την ανεργία των γυναικών στην περιοχή, υπάρχει πρόβλημα με την εκπαίδευση των γυναικών. Είναι πολλές οι γυναίκες οι οποίες επιθυμούν να μάθουν καλύτερα την ελληνική γλώσσα, για να έχουν πιο εύκολη πρόσβαση στην απασχόλησης και στα δρώμενα της περιοχής. Ελπίζω ότι θα είναι μια ενδιαφέρουσα συνάντηση. Έρχομαι περισσότερο να ακούσω, να ενημερωθώ πλήρως για τα προβλήματα. Δεν νομίζω ότι σε δυο μέρες μπορώ να ενημερωθώ σε βάθος.

ü Σίγουρα θα είναι μια αμφίδρομη επικοινωνία και για εμάς, αλλά και για εσάς. Παράλληλα όμως θα έχετε συναντήσεις και με εκλεγμένες γυναίκες την αυτοδιοίκησης στην πόλη της Κομοτηνής.

-Οι γυναίκες αυτές είναι που ξέρουν πολύ καλύτερα από έμένα ποιες είναι οι προτεραιότητες, ποια τα προβλήματα και ποιες οι δυνατότητες της περιοχής. Εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν άπειρες δυνατότητες για κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή, αλλά και για ενίσχυση του ρόλου των γυναικών, στην τοπική αυτοδιοίκηση και γενικώς στις δραστηριότητες της περιοχής.

ü Κυρία Καραμάνου είχατε μπει στο στόχαστρο των μέσων ενημέρωσης με την πρόταση που είχατε κάνει σχετικά με το άβατο και το Άγιον Όρος. Αυτή η ιστορία έχει ηρεμήσει κάπως, αλλά ήθελα να θυμόμασταν για λίγο την διατύπωση που είχατε κάνει, που πιστεύω ότι παρερμηνεύτηκε.

-Δεν παρερμηνεύτηκε. Εγώ εξακολουθώ να πιστεύω ότι αποτελεί μια ακραία μισογυνική διάκριση με βάση το φύλο, η απαγόρευση της πρότασης των γυναικών στο Άγιο Όρος έστω και αν αποτελεί μια μακρόχρονη παράδοση, αλλά οι παραδόσεις. Αλλά οι παραδόσεις δεν είναι κάτι αμετακίνητο, όταν οι παραδόσεις συγκρούονται με τις σύγχρονες αντιλήψεις και ιδιαίτερα με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του μισού πληθυσμού τότε αυτές οι παραδόσεις θα πρέπει να εγκαταλείπονται. Ή τελικά να αναθεωρούνται. Υπό αυτήν την έννοια πιστεύω ότι μετά την πλήρη αναγνώριση των δύο φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών θα πρέπει να αρθεί το άβατο του Αγίου Όρους. Να ανοίξει ένας διάλογος δηλαδή και με τους ίδιους τους μοναχούς, οι οποίοι βεβαίως εμμένουν στις απόψεις τους, αλλά εγώ πιστεύω ότι είναι μια αναχρονιστική απόφαση η οποία δεν μπορεί να σταθεί με τίποτα. Δεν μπορείς να ξεχωρίζεις το ανθρώπινο γένος και να λες ότι οι άνδρες είναι ευπρόσδεκτοι και οι γυναίκες δεν είναι ευπρόσδεκτες. Και να δέχονται στο Άγιο Όρος οι μοναχοί τους πατεράδες τους, αλλά να μην δέχονται τις μητέρες τους, αυτές τις μανάδες που τους γέννησαν. Το θεωρώ από κάθε άποψη απαράδεκτο, ήδη υπάρχει μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

ü Αλήθεια ποια είναι η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;

-Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει κι αυτό την άποψη ότι θα πρέπει να αρθεί το άβατο του Αγίου Όρους και νομίζω ότι το θέμα θα επανέλθει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διότι συντάσσεται κάθε χρόνο μια ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα προβλήματα εκείνα που παραμένουν άλυτα έρχονται και επανέρχονται. Βεβαίως οι εκθέσεις αυτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά δεν παύουν να εκφράζουν την άποψη, την γνώμη ενός θεσμικού οργάνου της Ε. Ε. που έχει κύρος και αξιοπιστία. Εγώ πιστεύω ότι δεν απέχουμε πολύ από το να αρθεί αυτή η απαγόρευση ή να δοθεί αυτή η δυνατότητα στις γυναίκες κάποιες μέρες του χρόνου, όπως άλλωστε πρότειναν και οι ιερείς. Όπως γνωρίζετε υπάρχουν δυο ιερείς που από τηλεοράσεως είπαν ο μεν ένας ότι θα πρέπει τουλάχιστον τον 15Αυγουστο να ανοίγει τις πύλες του το Άγιο Όρος στις γυναίκες, ο δε άλλος είπε ότι το γεγονός ότι υπάρχει αυτή η απαγόρευση εδώ και τόσους αιώνες δεν σημαίνει ότι θα εξακολουθεί να υπάρχει στο μέλλον.

ü Είναι θέμα παραδόσεων, θρησκευτικών δοξασιών και αρχών που καθιερώθηκε με αυτοκρατορικές αποφάσεις και διατάγματα (χρυσόβουλα), όπως όλοι γνωρίζουν.

-Σίγουρα αλλά οι παραδόσεις δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε καμία περίπτωση ως άλλοθι για τον περιορισμό των δικαιωμάτων των γυναικών. Διότι αν ήθελα να χρησιμοποιήσω ένα ακραίο παράδειγμα θα έλεγα ότι αυτό το άλλοθι, της παράδοσης δηλαδή χρησιμοποίησαν και οι Ταλιμπάν οι οποίοι στέρησαν τις γυναίκες για μακρύ χρονικό διάστημα από την απόλαυση θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο όνομα των παραδόσεων επίσης ακρωτηριάζουν σεξουαλικά εκατομμύρια γυναίκες στην Αφρική, ενώ αυτό δεν προκύπτει από τα θρησκευτικά κείμενα, όπως δεν προκύπτει και από την χριστιανική διδασκαλία το να δίνονται ιδιαίτερα προνόμια στους άνδρες και να στερούνται οι γυναίκες του δικαιώματος πρόσβασης στην πολιτισμική και θρησκευτική κληρονομιά. Και το ότι στο Άγιο Όρος υπάρχουν τόσες εκκλησίες, ιερά κειμήλια, θησαυροί οι οποίοι δεν είναι προσβάσιμοι από τις γυναίκες. Αυτό δεν μπορεί να σταθεί στην εποχή μας όταν οι γυναίκες γίνονται αρχηγοί κρατών, πρωθυπουργοί και υπουργοί. Η εκκλησία λοιπόν οφείλει να παρακολουθήσει τις σύγχρονες εξελίξεις και να βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με την κοινωνία, κάτι που δεν βλέπω να συμβαίνει.

ü Δεν δέχεστε δηλαδή ότι η γυναίκα είναι φορέας της αμαρτίας, όπως είναι η άλλη οπτική που θα αναστατώσει την ιερότητα του χώρου.

-Ασφαλώς όχι. Ούτε ο Χριστός είπε κάτι τέτοιο. Ο Χριστός είπε “ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι ελεύθερος ουδέ δούλος, ουκ ένι άρρεν και θήλυ, να μην υπάρχουν δηλαδή διακρίσεις με βάση το φύλο και ο Χριστός πρωτοεμφανίστηκε στις γυναίκες. Αυτό είναι ένα άλλο ισχυρό επιχείρημα που βέβαια το διακωμωδούν, αλλά για την εποχή εκείνη ήταν πάρα πολύ προωθημένα και προοδευτικά αυτά που έλεγε ο Χριστός και στην συνέχεια βέβαια υπήρχαν στρεβλώσεις και υποταγή των γυναικών. Διότι αυτό ήταν το κλίμα και οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες εκείνης της εποχής. Σήμερα όμως δεν βρισκόμαστε στην εποχή που πρωτοδημιουργήθηκε η Αθωνική πολιτεία πριν από 1000 χρόνια και έλαβαν αυτέ στις αποφάσεις. Σήμερα ζούμε μια άλλη εποχή που αναγνωρίζει πλήρως ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις στους άνδρες και τις γυναίκες.

ü Ως πρόεδρος της Επιτροπής δικαιωμάτων των γυναικών και ίσων ευκαιριών του ΕΚ, με τη διεύρυνση πιστεύετε ότι έχετε περισσότερη δουλειά;

-Πάρα πολύ, αλλά δεν παραπονούμαι γιατί μ’ αρέσει πάρα πολύ η δουλειά που κάνω, είναι συναρπαστική, την κάνω με χαρά και κέφι, αλλά είναι μια απαιτητική δουλειά. Αλλά είναι πολύ απαιτητική δουλειά. Όταν είσαι πρόεδρος μιας από τις 17 κοινοβουλευτικές επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 24ωρο σου επιβαρύνεται πάρα πολύ. Θέλω να γίνουν και κάποιες αλλαγές, θέλω να βελτιωθεί η θέση των γυναικών στην Ελλάδα και σ’ όλη την επιτροπή και τον κόσμο. Διότι η επιτροπή μου παρεμβαίνει και σε όσα τεκταίνονται εκτός των συνόρων της Ε. Ε. Και στον τρίτο κόσμο, στην Νιγηρία με την Χαφίγια Χουσείν και τώρα με την Αμίνα Λαουάλ. Παρεμβαίνουμε όπου μπορούμε για να βοηθήσουμε τις γυναίκες.

ü Υπάρχει αρκετός δρόμος βέβαια και εδώ στην Θράκη όπου η γυναίκα, ο μισός τουλάχιστον πληθυσμός, αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω του φύλου, τα οποία θα δείτε και από κοντά.

-Αυτά θέλω να συζητήσουμε να δούμε αν τα προβλήματα είναι οξύτερα σε εκείνη την περιοχή και λόγω των θρησκευτικών παραδόσεων που υπάρχουν στην περιοχή.

ü Θα χαρούμε λοιπόν να σας δούμε από κοντά.

Μ.Μ.