"ΕΦΑΡΜΟΖΩ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ"

του Αλέξη Αδάμ

27. 05. 2001

Η συνέντευξη με την ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Άννα Καραμάνου, το πρόσωπο της εβδομάδας που πέρασε, αν υπολογίσουμε το θόρυβο που ξεσήκωσε η γνωμοδότησή της για το άβατο του Άθω, ξεκίνησε κάπως... ανάποδα. Δηλαδή, αντί να πω εγώ την πρώτη ερώτηση και να ξεκινήσει η κουβέντα, η Άννα Καραμάνου με πρόλαβε από το "καλημέρα" και με ρώτησε μες στη χαρά: "Ξέρεις ποιος με φιλοξένησε χθες (την Πέμπτη);" Η ενημέρωσή μου ήταν ελλιπής, οπότε και δεν γνώριζα, αλλά και δεν φανταζόμουν το "πού".

"Στο Ορθόδοξο Ίδρυμα της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης"! Και χωρίς ανάσα, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ μου μίλαγε για το πόσο σημαντική είναι η δουλειά της Ιεράς Μητρόπολης και τι κοινωνικό έργο έχει να επιδείξει στη συμπρωτεύουσα. "Φοβερή και τρομερή δουλειά", πρόσθεσε. Τότε ακολούθησε η πρώτη μου ερώτηση:

ü       Γιατί όλη αυτή η φασαρία για το άβατο, ξαφνικά;

Το "ξαφνικά" να το πείτε στους συναδέλφους σας, στα ΜΜΕ, που βραδυφλεγώς έδειξαν ενδιαφέρον για τη γνωμοδότησή μου, που έχει ψηφιστεί από τις 21 Μαρτίου - πάνω από δύο μήνες - και που έχει θέμα «Γυναίκες και Φονταμενταλισμός» και πώς ο θρησκευτικός και πολιτικός φανατισμός καταστρατηγεί τα δικαιώματα των γυναικών. Η γνωμοδότησή μου εγκρίθηκε από την επιτροπή με πολύ μεγάλη πλειοψηφία. Άρα, δεν είναι οι απόψεις της Άννας Καραμάνου, αλλά η άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

ü       Τι λέει λοιπόν αυτή η άποψη;

Να αναγνωρισθούν παντού τα δικαιώματα των γυναικών. Οι γυναίκες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλους τους τομείς της οικονομικής, κοινωνικής πολιτικής και πολιτισμικής ζωής και να μην απαγορεύεται η πρόσβασή τους σε καμία γεωγραφική περιοχή της υφηλίου. Δηλαδή, ο Άθως δεν αναφέρεται ρητά, αλλά υπέθεσαν πολλοί ότι σε αυτή τη φράση - παράγραφος 13 - υπάρχει και ο Άθως.

ü       Δηλαδή, όλη η φασαρία για τον Άθω ξεκίνησε κατά λάθος;

Στα ΜΜΕ δεν υπάρχει κατά λάθος. Εσείς το δημιουργήσατε.

ü       Έχω τη γνωμοδότηση στα χέρια μου από τα τέλη Μαρτίου. Βλέπω πολύ σημαντικά άλλα θέματα, αλλά βλέπω την κοινωνία να ασχολείται με το άβατο.

Η έκθεσή μου είναι πληρέστερη, εγκρίθηκε μετά επαίνων από την αρμόδια επιτροπή. Ουσιαστικά μιλάει για τι; Η θρησκεία και τα δόγματα να μη χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για την παραβίαση των θεμελιωδών ελευθεριών και των δικαιωμάτων των γυναικών. Σε αυτά αναφέρεται. Δεν ξεσήκωσε θύελλα η Καραμάνου, γιατί η Καραμάνου έχει απόψεις και τις υποστηρίζει. Το ίδιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στις δημοκρατικές κοινωνίες οι πολίτες σκέπτονται με το δικό τους μυαλό. Και βεβαίως σεβόμαστε τις παραδόσεις, αλλά όταν αυτές ο παραδόσεις συγκρούονται με τη σύγχρονη πραγματικότητα, τότε θα πρέπει να αναθεωρούνται.

ü       Τώρα μιλάμε για το άβατο...

Το άβατο στο Άγιον Όρος είναι μια διοικητική απόφαση. Μια απόφαση που έλαβε, όπως λέγεται, ο αυτοκράτορας Κομνηνός. Δεν αφορά δόγμα της θρησκείας μας. Αφορά μια διοικητική απόφαση, η οποία έχω τη γνώμη ότι παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικών και συγκρούεται με την ίδια τη χριστιανική διδασκαλία.

ü       Για εξηγήστε το λίγο...

Ο Χριστός είπε στη διδασκαλία του, και είναι γνωστό σε όλους, ότι δεν υπάρχει άνδρας ή γυναίκα! Έκανε διαχωρισμούς ο Χριστός; Επομένως αυτή η διάκριση, αυτή η μεταχείριση που λέει ότι επιτρέπω στους άνδρες, στο μισό του ανθρώπινου γένους, να επισκέπτονται το Άγιον Όρος και το απαγορεύω στις γυναίκες, δεν έχει βάση ούτε νομική σήμερα, ούτε χριστιανική.

ü       Ποια ήταν η απήχηση που είχε στην υπόλοιπη Ευρώπη αυτή η γνωμοδότηση;

Κατ' αρχήν, γνωμοδοτήσεις βγαίνουν αρκετές και μην περιμένετε να δημιουργηθεί θέμα από μια και μόνη γνωμοδότηση. Στη δικιά μου υπήρχε μεγάλη απήχηση στην Γερμανία, όπου έγκυρη γερμανική εφημερίδα βγήκε με τίτλο "Άθως για όλους". Άλλωστε το ζήτημα είχε τεθεί και στο παρελθόν και από τη Μελίνα Μερκούρη. Είχε τεθεί και από τη Φωτεινή Πιπιλή. Ακόμα και η Βιργινία Τσουδερού είχε υποστηρίξει ότι το άβατο θα πρέπει να αρθεί, τουλάχιστον, για τις γυναίκες επιστήμονες, για τις ερευνήτριες. Οπότε το θέμα δεν είναι καινούργιο. Έρχεται και ξανάρχεται. Το θέμα όμως αυτό αφορά την κοινότητα του Αγίου Όρους.

ü       Φαντάζομαι οτι στο ίδιο πλαίσιο μπαίνει και το δημοψήφισμα της Εκκλησίας για τις ταυτότητες.

Γνώμη του Ευρωκοινοβουλίου είναι ότι δεν μπορεί να αποτελεί στοιχείο ταυτότητας η κομματική ή η πολιτική ή και θρησκευτική ένταξη του καθενός.

ü       Με αυτά και με τα άλλα βλέπουμε την Εκκλησία να έρχεται σε σύγκρουση με την πολιτεία.

Πρέπει να μάθει η Εκκλησία να συνδιαλέγεται. Είναι καιρός να πνεύσει άνεμος σύγχρονος και στην Εκκλησία, γιατί η ζωή πάει μπροστά όταν οι άνθρωποι κοιτούν μπροστά και χρησιμοποιούν την κριτική σκέψη.

ü       Ποια είναι η άποψη που έχουν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι για την Ελλάδα, σήμερα;

Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας έχει αυξηθεί σημαντικότατα τα τελευταία χρόνια. Συχνά όμως, αυτή η εικόνα της Ελλάδας αμαυρώνεται από πορείες που διοργανώνουν, για παράδειγμα, εναντίον του Πάπα ή από εκδηλώσεις για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Αυτές οι εικόνες δίνουν μια αντιφατική εικόνα για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Έχουμε την Ελλάδα, τη σύγχρονη, που είναι μέλος της ευρωζώνης, μια χώρα που έχει το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στα Βαλκάνια και από την άλλη έχουμε την επιβίωση στοιχείων με μεσαιωνικές αντιλήψεις.

ü       Για την Άννα Καραμάνου, ως γυναίκα και ως άνθρωπο, πόσο σημαντική είναι η χριστιανική θρησκεία;

Προσπαθώ να εφαρμόζω τη χριστιανική διδασκαλία στην πράξη, στη ζωή μου. Θεωρώ ότι ο Χριστός ήταν επαναστάτης για την  εποχή του. Ο πυρήνας αυτής της υπέροχης διδασκαλίας είναι η αγάπη. Να αγαπάς τους εχθρούς σου. Αυτό εφαρμόζω. Να μην κάνω κακό σε κανέναν, να βοηθώ τους ανθρώπους και να είμαι χρήσιμο στοιχείο στην κοινωνία. Νομίζω ότι αυτή είναι η ουσία της χριστιανικής διδασκαλίας και όχι τα κομποσκοίνια, οι σταυροί και οι φανατισμοί.

ü       Θα ήθελα το σχόλιό σας για την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Οι Έλληνες έχουν απολαύσει ένα υπέροχο βιοτικό επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Ζούμε σε μια από τις πιο προνομιούχες χώρες του κόσμου. Τώρα, αν υπάρχουν προβλήματα, τα προβλήματα είναι για να λύνονται μέσα από τις δημοκρατικές διαδικασίες. Η κυβέρνηση έχει και τη δύναμη και τη βούληση να λύσει αυτά τα προβλήματα.