Δήλωση για το ψήφισμα του ΕΚ σχετικά με το Άγιον Όρος
Άννα Καραμάνου Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πρόεδρος της ΕπιτροπήςΔικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών	16. 01. 2003

Σχετικά με την υπερψήφιση της Έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που περιλαμβάνει και την άρση του αβάτου του Αγίου Όρους για τις γυναίκες, δηλώνω τα παρακάτω:

1. Η Έκθεση είναι πολύ σημαντική, γιατί παρουσιάζει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εγκαλεί, ονομαστικά και συγκεκριμένα, όλες τις χώρες της Ένωσης για παραλείψεις και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η υπερψήφισή της, έστω και με οριακή πλειοψηφία, (274 υπέρ και 269 κατά) έχει μια ξεχωριστή αξία. Από τους Έλληνες ευρωβουλευτές την έκθεση υπερψήφισαν οι Άννα Καραμάνου, Μιχάλης Παπαγιαννάκης, Δημήτρης Κουλουριάνος.

2. Η απόφαση αυτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν έχει δεσμευτικό, αλλά συμβουλευτικό χαρακτήρα. Εκφράζει, όμως, την άποψη, τη θέση ενός ευρωπαϊκού δημοκρατικού θεσμού που εκπροσωπεί τους Ευρωπαίους πολίτες και διαθέτει κύρος και αξιοπιστία.

3. Η σχετική με το Άγιον Όρος παράγραφος υπερψηφίστηκε με 277 ψήφους υπέρ και 255 κατά. Προσωπικά, και στο παρελθόν έχω ταχθεί υπέρ της άρσης της απόφασης των μοναχών που απαγορεύει την πρόσβαση των γυναικών στον Άθω. Η απόφαση αυτή ελήφθη πριν από χίλια χρόνια, την εποχή του μαύρου Μεσαίωνα στην Ευρώπη και αντανακλά την κοινωνική πραγματικότητα εκείνης της εποχής, όταν οι γυναίκες δεν είχαν πρόσβαση ούτε στη μόρφωση, ούτε στις τέχνες, ούτε στη δημόσια ζωή. Σήμερα, με την αναγνώριση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών, αυτή η απόφαση δεν μπορεί να έχει ισχύ, επειδή συγκρούεται όχι μόνο με τη σύγχρονη αντίληψη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και με την ίδια τη χριστιανική θρησκεία και πίστη. Υπενθυμίζω το καταπληκτικό χριστιανικό μήνυμα, που καταδικάζει τις διακρίσεις με βάση το φύλο ή την εθνική και κοινωνική καταγωγή: «Ουκ ένι Ιουδαίος, ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος, ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρρεν ή θήλυ». Άραγε, σε ποιό Ευαγγέλιο ή σε ποιό δόγμα στηρίζεται η απόφαση αποκλεισμού του μισού του ανθρώπινου γένους από τον Άθω;

4. Η σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ένα νηφάλιο, δημόσιο διάλογο. Στις δημοκρατικές κοινωνίες δεν υπάρχουν θέματα ταμπού. Ο σεβασμός στις παραδόσεις δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για τον περιορισμό των δικαιωμάτων και την επιβολή διακρίσεων με βάση το φύλο. Οι μοναχοί του Άθω είναι καιρός να ξανασκεφτούν την απόφαση που δίνει προνόμια στο ένα φύλο του ανθρώπου και αντιμετωπίζει το άλλο (τις ίδιες τις μητέρες τους) ως δημιούργημα ενός κατώτερου θεού. Καμιά παράδοση και κανένα έθιμο δε μπορεί να είναι υπεράνω του σεβασμού των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.

5. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδότησε με σημαντικά ποσά την Αθωνική Πολιτεία για την ανακαίνιση των μονών και τη διάσωση των πολιτισμικών θησαυρών. Είναι αυτονόητο ότι η χρηματοδότηση του Αγίου Όρους έγινε και με συνεισφορά των γυναικών φορολογουμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φυσικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδεχθεί την αυτονομία και την αυτοδιοίκηση του Αγίου Όρους, κάτι που δε συγκρούεται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν υπαγορεύει διακρίσεις με βάση το φύλο.

Άννα Καραμάνου

Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Πρόεδρος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών